cube spline---三次样条插值

插值离散函数逼近的重要方法,利用它可通过函数在有限个点处的取值状况,估算出函数在其他点处的近似值。与拟合不用经过每个已知点不同,插值需要经过每个已知点,另外并不是阶数越高越好,因为高阶插值容易出现龙格现象,即插值后在区间两端点处波动极大,产生明显的震荡。三次样条插值作为一种常见的插值方法,这里记录一下其基本概念及求解过程。

一、基本概念

设在区间[a,b]上存在n+1个已知数据点如下,其把[a,b]分成了n个子区间[x0,x1],[x1,x2], ..., [xn1,xn]

x:ax0<x1<...<xnbf(x)=y:y0 y1 ...yn

如果函数S(x)满足以下三个条件,则称S(x)f(x)关于节点x0,x1,...,xn的三次样条函数。

  1. 在每个子区间上都是一个不超过3次的多项式,即 Si(xi)=ai+bi(xxi)+ci(xxi)2+di(xxi)3
  2. 在整个区间[a,b]上连续且光滑,即一阶导数S(xi)和二阶导数S(xi)存在且连续;
  3. 满足插值条件,即Si(xi)=yi, i=0,1,2,...,n

二、求解过程

2.1 获取方程组

n个子区间中每一个都有四个未知数(ai,bi,ci,di),所以共有4n个未知参数需要求解。

插值条件

曲线在整个区间[a,b]上所有点都满足插值条件,所以Si(xi)=yi, i=0,1,2,...,n1, Sn1(xn)=yn,依此可得到n+1个方程。

曲线连续

曲线在整个区间[a,b]上连续,表明在端点i=1,2,...,n1处两边函数值相等,即:Si1(xi)=Si(xi),其等价于Si(xi+1)=Si+1(xi+1)=yi+1,i=0,1,2,...,n2,这里可得n1个方程。

曲线光滑

曲线在整个区间[a,b]上光滑,表明在端点i=1,2,...,n1两边的一阶导数和二阶导数存在且相等,即

Si1(xi)=Si(xi),i=1,2,...,n1. Si1(xi)=Si(xi),i=1,2,...,n1

其等价于

Si(xi+1)=Si+1(xi+1),i=0,1,...,n2. Si(xi+1)=Si+1(xi+1),i=0,1,...,n2

2(n1)个方程。

区间[a,b]左右两端点特性

由2.1---2.3一共可以得到n+1+n1+2(n1)=4n2个方程,要求解4n个未知数,还需要至少两个方程,所以这里可以考虑在两端点i=0,n处的特性,加上边界处这两个方程可以对4n个参数进行求解。一般有三种边界条件:自然边界(Natural Spline),固定边界(Clamped Spline),非节点边界(Not-A-Knot Spline)

  • 自然边界
    指定端点二阶导数为0,即S0(x0)=Sn1(xn)=0

  • 固定边界
    人为指定端点一阶导数,这里分别定为AB,即S0(x0)=A,Sn1(xn)=B

  • 非节点边界
    强制第一个插值点的三阶导数值等于第二个点的三阶导数值,最后第一个点的三阶导数值等于倒数第二个点的三阶导数值. 即S0(x0)=S1(x1),Sn2(xn1)=Sn1(xn)

2.2 方程推导


Si(x)=ai+bi(xxi)+ci(xxi)2+di(xxi)3可得其各阶导数如下:

Si(x)=bi+2ci(xxi)+3di(xxi)2

Si(x)=2ci+6di(xxi)

Si(x)=6di


1、由Si(xi)=yi, i=0,1,2,...,n1可得:

Si(xi)=ai+bi(xixi)+ci(xixi)2+di(xixi)3=yi,化简可得:

ai=yi     (1)

2、由Si(xi+1)=yi+1, i=0,1,2,...,n2可得:

Si(xi+1)=ai+bi(xi+1xi)+ci(xi+1xi)2+di(xi+1xi)3=yi+1,令hi=xi+1xi,则可简写为

ai+bihi+cihi2+dihi3=yi+1     (2)

3、由Si(xi+1)=Si+1(xi+1),i=0,1,...,n2可得:

Si(xi+1)=bi+2ci(xi+1xi)+3di(xi+1xi)2=bi+2cihi+3dihi2

Si+1(xi+1)=bi+1+2ci+1(xi+1xi+1)+3di+1(xi+1xi+1)2=bi+1

所以

bi+2cihi+3dihi2bi+1=0     (3)

4、由Si(xi+1)=Si+1(xi+1),i=0,1,...,n2可得

2ci+6dihi2Ci+1=0     (4)


通过(2)(3)(4)可知bi,ci,di存在某种关系,为了方便求解,这里作以下变换,将bi,ci,di三个参数变换为求解mi一个参数。
(4)式可知:

di=2Ci+12Ci6hi, 令2Ci=mi,则:

di=mi+1mi6hi

(2)式可知:

ai+bihi+cihi2+dihi3=yi+1=yi+hibi+hi2mi2+hi3mi+1mi6hi,化简可得:

bi=yi+1yihi=hi2mihi6(mi+1mi)

bi,ci,di代入(3)式可知:

himi+2(hi+hi+1)mi+1+hi+1mi+2=6(yi+2yi+1hi+1yi+1yihi),i=0,1,...,n2.


通过以上推导可知关于mi的一个方程组,维度为n1,再考虑边界条件便可以得到n+1个方程,进而进行求解。
自然边界

S0(x0)=Sn1(xn)=0可知m0=mn=0,因此方程组可以写成以下形式

[100000h02(h0+h1)h10000h12(h1+h2)h20000h22(h2+h3)h3000hn22(hn2+hn1)hn1000001][m0m1m2m3mn1mn]=6[0y2y1h1y1y0h0y3y2h2y2y1h1y4y3h3y3y2h2ynyn1hn1yn1yn2hn20]

固定边界

S0(x0)=A可知:

A=b0=y1y0h0h02m0h06(m1m0)

变形可得:

2h0m0+h0m1=6[y1y0h0A]

Sn1(xn)=B可知:

B=bn1=ynyn1hn1hn12mn1hn16(mnmn1)

所以:

hn1mn1+2hn1mn=6[Bynyn1hn1]

因此方程组的系数矩阵可以改写为

[2h0h00000h02(h0+h1)h10000h12(h1+h2)h20000h22(h2+h3)h3000hn22(hn2+hn1)hn10000hn12hn1][m0m1m2m3mn1mn]=6[y1y0h0Ay2y1h1y1y0h0y3y2h2y2y1h1y4y3h3y3y2h2ynyn1hn1yn1yn2hn2Bynyn1hn1]

非节点边界

由于S0(x0)=S1(x1),Sn2(xn1)=Sn1(xn)Si(xi)=6di,所以:

d0=d1, dn2=dn1,另外由di=mi+1mi6hi,所以

h1(m1m0)=h0(m2m1), hn1(mn1mn2)=hn2(mnmn1)

变形可得:

h1m0+(h0+h1)m1h0m1=0hn1mn2+(hn2+hn1)mn1hn2mn=0

因此方程组的系数矩阵可以改写为

[h1h0+h1h0000h02(h0+h1)h10000h12(h1+h2)h20000h22(h2+h3)h3000hn22(hn2+hn1)hn1000hn1hn2+hn1hn2][m0m1m2m3mn1mn]=6[0y2y1h1y1y0h0y3y2h2y2y1h1y4y3h3y3y2h2ynyn1hn1yn1yn2hn20]

三、算法总结

  • 步骤1:分区间
    将数据分成不同子区间[x0,x1],[x1,x2], ..., [xn1,xn]

  • 步骤2:计算步长
    计算步长hi=xi+1xi

  • 步骤3:求解方程组获得mi

  • 步骤4:计算每个子区间的参数ai,bi,ci,di
    ai=yi
    bi=yi+1yihihi2mihi6(mi+1mi)
    ci=mi2
    di=mi+1mi6hi

  • 步骤5: 得到每个区间样条函数
    Si(xi)=ai+bi(xxi)+ci(xxi)2+di(xxi)3

四、示例结果

样本(4.0,4.2),(4.3,5.7),(4.6,6.6),(5.3,4.8),(5.9,4.6)在不同边界情况下插值效果如下:

五、代码实现

参考三次样条插值(Cubic Spline Interpolation)及代码实现(C语言)

点击展开代码
#define S_FUNCTION_NAME  cubic
#define S_FUNCTION_LEVEL 2
#include "simstruc.h"
#include "malloc.h"  //方便使用变量定义数组大小

static void mdlInitializeSizes(SimStruct *S)
{
    /*参数只有一个,是n乘2的定点数组[xi, yi]:
     * [ x1,y1;
     *   x2, y2;
     *   ..., ...;
     *   xn, yn;
    */
    ssSetNumSFcnParams(S, 1); 
    if (ssGetNumSFcnParams(S) != ssGetSFcnParamsCount(S)) return;

    ssSetNumContStates(S, 0);
    ssSetNumDiscStates(S, 0);

    if (!ssSetNumInputPorts(S, 1)) return;  //输入是x
    ssSetInputPortWidth(S, 0, 1);
    ssSetInputPortRequiredContiguous(S, 0, true);
    ssSetInputPortDirectFeedThrough(S, 0, 1);

    if (!ssSetNumOutputPorts(S, 1)) return;  //输出是S(x)
    ssSetOutputPortWidth(S, 0, 1);

    ssSetNumSampleTimes(S, 1);
    ssSetNumRWork(S, 0);
    ssSetNumIWork(S, 0);
    ssSetNumPWork(S, 0);
    ssSetNumModes(S, 0);
    ssSetNumNonsampledZCs(S, 0);

    ssSetSimStateCompliance(S, USE_DEFAULT_SIM_STATE);

    ssSetOptions(S, 0);
}

static void mdlInitializeSampleTimes(SimStruct *S)
{
    ssSetSampleTime(S, 0, CONTINUOUS_SAMPLE_TIME);
    ssSetOffsetTime(S, 0, 0.0);
}



#define MDL_INITIALIZE_CONDITIONS
#if defined(MDL_INITIALIZE_CONDITIONS)
  static void mdlInitializeConditions(SimStruct *S)
  {
  }
#endif



#define MDL_START
#if defined(MDL_START) 
  static void mdlStart(SimStruct *S)
  {
  }
#endif /*  MDL_START */


static void mdlOutputs(SimStruct *S, int_T tid)
{
    const real_T *map = mxGetPr(ssGetSFcnParam(S,0));  //获取定点数据
    const int_T *mapSize = mxGetDimensions(ssGetSFcnParam(S,0));  //定点数组维数
    const real_T *x = (const real_T*) ssGetInputPortSignal(S,0);  //输入x
    real_T       *y = ssGetOutputPortSignal(S,0); //输出y
    int_T step = 0;  //输入x在定点数中的位置
    int_T i;
    real_T yval;

    for (i = 0; i < mapSize[0]; i++)
    {
        if (x[0] >= map[i] && x[0] < map[i + 1])
        {
            step = i;
            break;
        }
    }
    
    cubic_getval(&yval, mapSize, map, x[0], step);
    y[0] = yval;
    
}

//自然边界的三次样条曲线函数
void cubic_getval(real_T* y, const int_T* size, const real_T* map, const real_T x, const int_T step)
{
    int_T n = size[0];
    
    //曲线系数
    real_T* ai = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-1));
    real_T* bi = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-1));
    real_T* ci = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-1));
    real_T* di = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-1));
    
    real_T* h = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-1));  //x的??
    
    /* M矩阵的系数
     *[B0, C0, ...
     *[A1, B1, C1, ...
     *[0,  A2, B2, C2, ...
     *[0, ...             An-1, Bn-1]
     */
    real_T* A = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-2));
    real_T* B = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-2));
    real_T* C = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-2));
    real_T* D = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-2)); //等号右边的常数矩阵
    real_T* E = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n-2)); //M矩阵
    
    real_T* M = (real_T*)malloc(sizeof(real_T) * (n));  //包含端点的M矩阵
    
    int_T i;
    
    //计算x的步长
    for ( i = 0; i < n -1; i++)
    {
        h[i] = map[i + 1] - map[i];
    }
    
    //指定系数
    for( i = 0; i< n - 3; i++)
    {
        A[i] = h[i]; //忽略A[0]
        B[i] = 2 * (h[i] + h[i+1]);
        C[i] = h[i+1]; //忽略C(n-1)
    }

    
    //指定常数D
    for (i = 0; i<n - 3; i++)
    {
        D[i] = 6 * ((map[n + i + 2] - map[n + i + 1]) / h[i + 1] - (map[n + i + 1] - map[n + i]) / h[i]);
    }
    
    
    //求解三对角矩阵,结果赋值给E
    TDMA(E, n-3, A, B, C, D);
    
    M[0] = 0; //自然边界的首端M为0
    M[n-1] = 0;  //自然边界的末端M为0
    for(i=1; i<n-1; i++)
    {
        M[i] = E[i-1]; //其它的M值
    }
    
    //?算三次?条曲?的系数
    for( i = 0; i < n-1; i++)
    {
        ai[i] = map[n + i];
        bi[i] = (map[n + i + 1] - map[n + i]) / h[i] - (2 * h[i] * M[i] + h[i] * M[i + 1]) / 6;
        ci[i] = M[i] / 2;
        di[i] = (M[i + 1] - M[i]) / (6 * h[i]);
    }
    
    *y = ai[step] + bi[step]*(x - map[step]) + ci[step] * (x - map[step]) * (x - map[step]) + di[step] * (x - map[step]) * (x - map[step]) * (x - map[step]);
    
    free(h);
    free(A);
    free(B);
    free(C);
    free(D);
    free(E);
    free(M);
    free(ai);
    free(bi);
    free(ci);
    free(di);

}

void TDMA(real_T* X, const int_T n, real_T* A, real_T* B, real_T* C, real_T* D)
{
    int_T i;
    real_T tmp;

    //上三角矩阵
    C[0] = C[0] / B[0];
    D[0] = D[0] / B[0];

    for(i = 1; i<n; i++)
    {
        tmp = (B[i] - A[i] * C[i-1]);
        C[i] = C[i] / tmp;
        D[i] = (D[i] - A[i] * D[i-1]) / tmp;
    }

    //直接求出X的最后一个值
    X[n-1] = D[n-1];

    //逆向迭代, 求出X
    for(i = n-2; i>=0; i--)
    {
        X[i] = D[i] - C[i] * X[i+1];
    }
}


#define MDL_UPDATE 
#if defined(MDL_UPDATE)
  static void mdlUpdate(SimStruct *S, int_T tid)
  {
  }
#endif

#define MDL_DERIVATIVES
#if defined(MDL_DERIVATIVES)
  static void mdlDerivatives(SimStruct *S)
  {
  }
#endif

static void mdlTerminate(SimStruct *S)
{
}

#ifdef  MATLAB_MEX_FILE  
#include "simulink.c"
#else
#include "cg_sfun.h"
#endif

参考链接

三次样条插值(Cubic Spline Interpolation)及代码实现(C语言)
三次样条(cubic spline)插值

posted @   半夜打老虎  阅读(1842)  评论(0编辑  收藏  举报
相关博文:
阅读排行:
· 25岁的心里话
· 闲置电脑爆改个人服务器(超详细) #公网映射 #Vmware虚拟网络编辑器
· 零经验选手,Compose 一天开发一款小游戏!
· 因为Apifox不支持离线,我果断选择了Apipost!
· 通过 API 将Deepseek响应流式内容输出到前端
点击右上角即可分享
微信分享提示