Linux C++ 开发3 - 你写的Hello world经过哪些过程才被计算机理解和执行?

上一篇《Linux C++ 开发2 - 编写、编译、执行第一个程序》我们编写了一个Hello world程序,并在Linux下完成了正常的编译和执行。

上一篇中我们用g++ ./demo01.cpp这个指令就轻松将我们的demo01.cpp源代码编译成了二进制程序,那你知道这个指令内部经历了哪些过程吗?

1. C/C++的编译过程

先说结论:C/C++的编译过程包括 预处理编译汇编链接 四个关键的步骤,整个编译的处理流程如下图所示:

file

更粗粒度的划分,我们又把 预处理、编译、汇编 称为编译过程,就是把源代码(.c/.cpp/.cc)生成目标代码;链接的动作单独一个过程,称为链接过程

1.1. 预处理

预处理也称为预编译,由预处理器(cpp)执行,预处理阶段主要处理一些预处理指令,比如文件包含、宏定义、条件编译等。

  1. 文件包含,也就是将所有通过#include包含的头文件替换成真正的内容。
  2. 宏定义,预处理时需要把所有的宏定义替换成真正的内容。
  3. 条件编译,也就是通过如#ifdef, #ifndef, #else, #elif, #endif等指令定义的条件编译,预处理会把不符合条件的代码删除,只保留符合条件的代码。

1.2. 编译

编译阶段要做的工作就是通过词法分析、语法分析和语义分析,在确认所有的源代码都符合语法规则之后,将其翻译成等价的汇编代码(中间代码),即.s.asm文件。这个过程是整个程序构建的核心部分,也是最复杂的部分之一。

更多关于汇编语言的介绍参加《汇编语言1 - 什么是汇编语言?》。

除此之外,编译器还会在这个阶段进行代码优化。优化主要包含两大部分:一部分是对源代码本身逻辑的优化,如删除公共表达式、删除无用赋值、循环优化、复写传播等。另一部分是根据目标设备的硬件结构,对执行指令进行优化,如寄存器分配、指令调度、指令合并等。

1.3. 汇编

1.3.1. 汇编过程

汇编的过程就是通过不同平台的汇编器(如:Linux的AS、Windows的MASM)将汇编代码翻译成机器能识别的机器码,即生成目标文件(Linux下是.o,windows下是.obj)。

1.3.2. 目标文件

目标文件(Object File) 是源代码经过预处理、编译、汇编后生成的中间文件,Linux下的目标文件(.o)的文件格式是ELF(Executable and Linkable Format),它包含了机器代码、数据、符号表和重定位信息等。

我们来看一个.o文件的文件头,

# 查看.o文件的文件头
objdump -h demo01.o
# 输出结果:文件的组成
demo01.o:     file format elf64-x86-64

Sections:
Idx Name          Size      VMA               LMA               File off  Algn
  0 .text         0000003a  0000000000000000  0000000000000000  00000040  2**0
                  CONTENTS, ALLOC, LOAD, RELOC, READONLY, CODE
  1 .data         00000000  0000000000000000  0000000000000000  0000007a  2**0
                  CONTENTS, ALLOC, LOAD, DATA
  2 .bss          00000000  0000000000000000  0000000000000000  0000007a  2**0
                  ALLOC
  3 .rodata       00000011  0000000000000000  0000000000000000  0000007a  2**0
                  CONTENTS, ALLOC, LOAD, READONLY, DATA
  4 .comment      00000027  0000000000000000  0000000000000000  0000008b  2**0
                  CONTENTS, READONLY
  5 .note.GNU-stack 00000000  0000000000000000  0000000000000000  000000b2  2**0
                  CONTENTS, READONLY
  6 .note.gnu.property 00000020  0000000000000000  0000000000000000  000000b8  2**3       
                  CONTENTS, ALLOC, LOAD, READONLY, DATA
  7 .eh_frame     00000038  0000000000000000  0000000000000000  000000d8  2**3
                  CONTENTS, ALLOC, LOAD, RELOC, READONLY, DATA

行:

  • .text: 代码段(存放函数的二进制机器指令)
  • .data: 数据段(存已初始化的局部/全局静态变量、未初始化的全局静态变量)
  • .bss: bss段(声明未初始化变量所占大小)
  • .rodata: 只读数据段(存放 " " 引住的只读字符串)
  • .comment: 注释信息段
  • .node.GUN-stack: 堆栈提示段

列:

  • Size: 段的长度
  • File Off: 段的所在位置(即距离文件头的偏移位置)

段的属性:

  • CONTENTS: 表示该段在文件中存在
  • ALLOC: 表示只分配了大小,但没有存内容

1.4. 链接

程序的链接阶段可分为两个步骤:

  1. 第一步:由于每个.o文件都有都有自己的代码段、bss段,堆,栈等,所以链接器首先将多个.o 文件相应的段进行合并,建立映射关系及合并符号表。进行符号解析,符号解析完成后就是给符号分配虚拟地址。
  2. 第二步:将分配好的虚拟地址与符号表中定义的符号一一对应起来,使其成为正确的地址,使代码段的指令可以根据符号的地址执行相应的操作,最后由链接器生成可执行文件。

2. 编译过程示例

2.1. 源代码

我们还是以《Linux C++ 开发2 - 编写、编译、执行第一个程序》中使用的源代码为例进行讲解。

demo01.cpp:

#include <iostream>

int main()
{
    std::cout << "Hello, world!" << std::endl;
    return 0;
}

2.2. 逐步编译程序

2.2.1. 编译指令

我们分成 预处理编译汇编链接 四步来逐步编译程序。

# 1. 预处理: 将 .c/.cpp/.cc等源码文件进行预处理,生成.i文件
cpp ./demo01.cpp -o ./demo01.i
# 2. 编译: 将第1步生成的.i文件编译成.s文件
g++ -S ./demo01.i -o ./demo01.s
# 3. 汇编: 将第2步生成的.s文件汇编成.o文件
as ./demo01.s -o ./demo01.o
# 4. 链接: 将第3步生成的.o文件和标准库链接成可执行文件。
# 注:此命令可能会报错,可看后面会的讲解
ld ./demo01.o -o ./demo01.out
# 5. 运行: 运行可执行文件,输出结果
./demo01.out

2.2.2. 链接报错问题

执行上面第4步的链接命令时,可能会出现如下报错:

ld: warning: cannot find entry symbol _start; defaulting to 0000000000401000
ld: ./demo01.o: in function `main':
demo01.cpp:(.text+0x15): undefined reference to `std::cout'
ld: demo01.cpp:(.text+0x1d): undefined reference to `std::basic_ostream<char, std::char_traits<char> >& std::operator<< <std::char_traits<char> >(std::basic_ostream<char, std::char_traits<char> >&, char const*)'
ld: demo01.cpp:(.text+0x24): undefined reference to `std::basic_ostream<char, std::char_traits<char> >& std::endl<char, std::char_traits<char> >(std::basic_ostream<char, std::char_traits<char> >&)'
ld: demo01.cpp:(.text+0x2f): undefined reference to `std::ostream::operator<<(std::ostream& (*)(std::ostream&))'

这是因为:Linux系统下,链接目标文件生成可执行文件的过程比我们想象的要复杂许多,生成一个C++可执行文件,需要依赖很多系统库和相关的目标文件,比如C++的libc++库。那怎么解决这个问题呢?

方法一: 直接用g++的指令

g++ ./demo01.o -o ./demo01.out

方法二: 添加复杂参数

既然g++可以直接编译,我们何不看看g++内部到底是怎么编译的, 执行如下代码。

# -v参数可以查看gcc的详细编译过程
g++ -v ./demo01.o -o ./demo01.out
# 输出内容
Using built-in specs.
COLLECT_GCC=g++
COLLECT_LTO_WRAPPER=/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/lto-wrapper
OFFLOAD_TARGET_NAMES=nvptx-none:amdgcn-amdhsa
OFFLOAD_TARGET_DEFAULT=1
Target: x86_64-linux-gnu
Configured with: ../src/configure -v --with-pkgversion='Ubuntu 13.2.0-23ubuntu4' --with-bugurl=file:///usr/share/doc/gcc-13/README.Bugs --enable-languages=c,ada,c++,go,d,fortran,objc,obj-c++,m2 --prefix=/usr --with-gcc-major-version-only --program-suffix=-13 --program-prefix=x86_64-linux-gnu- --enable-shared --enable-linker-build-id --libexecdir=/usr/libexec --without-included-gettext --enable-threads=posix --libdir=/usr/lib --enable-nls --enable-clocale=gnu --enable-libstdcxx-debug --enable-libstdcxx-time=yes --with-default-libstdcxx-abi=new --enable-libstdcxx-backtrace --enable-gnu-unique-object --disable-vtable-verify --enable-plugin --enable-default-pie --with-system-zlib --enable-libphobos-checking=release --with-target-system-zlib=auto --enable-objc-gc=auto --enable-multiarch --disable-werror --enable-cet --with-arch-32=i686 --with-abi=m64 --with-multilib-list=m32,m64,mx32 --enable-multilib --with-tune=generic --enable-offload-targets=nvptx-none=/build/gcc-13-uJ7kn6/gcc-13-13.2.0/debian/tmp-nvptx/usr,amdgcn-amdhsa=/build/gcc-13-uJ7kn6/gcc-13-13.2.0/debian/tmp-gcn/usr --enable-offload-defaulted --without-cuda-driver --enable-checking=release --build=x86_64-linux-gnu --host=x86_64-linux-gnu --target=x86_64-linux-gnu
Thread model: posix
Supported LTO compression algorithms: zlib zstd
gcc version 13.2.0 (Ubuntu 13.2.0-23ubuntu4)
COMPILER_PATH=/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/:/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/:/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/:/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/:/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/
LIBRARY_PATH=/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/:/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/:/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../../lib/:/lib/x86_64-linux-gnu/:/lib/../lib/:/usr/lib/x86_64-linux-gnu/:/usr/lib/../lib/:/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../:/lib/:/usr/lib/
COLLECT_GCC_OPTIONS='-v' '-o' './demo01.out' '-shared-libgcc' '-mtune=generic' '-march=x86-64' '-dumpdir' './demo01.out.'
 /usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/collect2 -plugin /usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/liblto_plugin.so -plugin-opt=/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/lto-wrapper -plugin-opt=-fresolution=/tmp/cc9BwcQy.res -plugin-opt=-pass-through=-lgcc_s -plugin-opt=-pass-through=-lgcc -plugin-opt=-pass-through=-lc -plugin-opt=-pass-through=-lgcc_s -plugin-opt=-pass-through=-lgcc --build-id --eh-frame-hdr -m elf_x86_64 --hash-style=gnu --as-needed -dynamic-linker /lib64/ld-linux-x86-64.so.2 -pie -z now -z relro -o ./demo01.out /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/Scrt1.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/crti.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/crtbeginS.o -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13 -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../../lib -L/lib/x86_64-linux-gnu -L/lib/../lib -L/usr/lib/x86_64-linux-gnu -L/usr/lib/../lib -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../.. ./demo01.o -lstdc++ -lm -lgcc_s -lgcc -lc -lgcc_s -lgcc /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/crtendS.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/crtn.o
COLLECT_GCC_OPTIONS='-v' '-o' './demo01.out' '-shared-libgcc' '-mtune=generic' '-march=x86-64' '-dumpdir' './demo01.out.'

我们看到/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/collect2开头的这一行,后面跟了一堆复杂的参数,这个就是链接时需要用到的参数。

collect2是什么?实际上collect2是对ld的封装,g++调用链接器collect2来完成链接工作,最终还是要调用到ld

我们可以尝试将collect2替换成ld,然后跟上后面的参数,执行如下的执行:

# 链接指令
ld -plugin /usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/liblto_plugin.so -plugin-opt=/usr/libexec/gcc/x86_64-linux-gnu/13/lto-wrapper -plugin-opt=-fresolution=/tmp/cc9BwcQy.res -plugin-opt=-pass-through=-lgcc_s -plugin-opt=-pass-through=-lgcc -plugin-opt=-pass-through=-lc -plugin-opt=-pass-through=-lgcc_s -plugin-opt=-pass-through=-lgcc --build-id --eh-frame-hdr -m elf_x86_64 --hash-style=gnu --as-needed -dynamic-linker /lib64/ld-linux-x86-64.so.2 -pie -z now -z relro -o ./demo01.out /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/Scrt1.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/crti.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/crtbeginS.o -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13 -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../../lib -L/lib/x86_64-linux-gnu -L/lib/../lib -L/usr/lib/x86_64-linux-gnu -L/usr/lib/../lib -L/usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../.. ./demo01.o -lstdc++ -lm -lgcc_s -lgcc -lc -lgcc_s -lgcc /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/crtendS.o /usr/lib/gcc/x86_64-linux-gnu/13/../../../x86_64-linux-gnu/crtn.o

# 执行demo01.out
./demo01.out                                                                          
Hello, world!

可以看到链接成功,且链接的结果demo01.out可以被正常执行。

2.3. 单步编译

# 直接编译成可执行文件a.out
g++ ./demo01.cpp
# 计算各个文件的md5值
 md5sum *
# 输出md5值
7512950d97efcb22fe2f488c9b6ada11  demo01.cpp
6c926dd87e4dbbb7bebb94565bc58a7e  demo01.i
2947e9b8bc49df9d3168af80a0d67fff  demo01.s
7b73665fe2b3d62f86aee04b96727e75  demo01.o
cccb05699b393ba43420bf9518a0cfd6  demo01.out
cccb05699b393ba43420bf9518a0cfd6  a.out

我们看到demo01.outa.out的md5值是一样的,说明:

  1. 直接编译得到的可执行文件(a.out)和经过预处理、编译、汇编、链接后得到的可执行文件(demo01.out)是一样的。
  2. C++的编译内部经过了预处理、编译、汇编、链接等过程

3. gcc/g++与gpp、as、ld的关系

3.1. 关系图

  1. gcc/g++对 预处理、编译、汇编、链接 等过程进行了捆绑,使用户只需要使用一次命令就可以把编译工作完成,这样极大的简化了编译的动作。
  2. gcc/g++相当于一个总控程序,内部组合了cppasld等工具,并通过参数传递的方式完成编译工作。
编译步骤 指令一 指令二
预处理 cpp g++ -E
编译 g++ -S g++ -S
汇编 as g++ -c
链接 ld g++

3.2. 示例演示

# 1. 预处理
g++ -E ./demo01.cpp -o ./demo02.i
# 2. 编译
g++ -S ./demo02.i -o ./demo02.s
# 3. 汇编
g++ -c ./demo02.s -o ./demo02.o
# 4. 链接
g++ ./demo02.o -o ./demo02.out
# 5. 运行
./demo02.out
# 计算各个文件的md5值
md5sum *
# 输出md5值
7512950d97efcb22fe2f488c9b6ada11  demo01.cpp
6c926dd87e4dbbb7bebb94565bc58a7e  demo01.i
2947e9b8bc49df9d3168af80a0d67fff  demo01.s
7b73665fe2b3d62f86aee04b96727e75  demo01.o
cccb05699b393ba43420bf9518a0cfd6  demo01.out
6c926dd87e4dbbb7bebb94565bc58a7e  demo02.i
2947e9b8bc49df9d3168af80a0d67fff  demo02.s
7b73665fe2b3d62f86aee04b96727e75  demo02.o
cccb05699b393ba43420bf9518a0cfd6  demo02.out

可以看到,编译的结构与"2.2. 逐步编译程序"完全一样。

4. 参考文档

https://blog.csdn.net/qq_40765537/article/details/105940800
https://www.cnblogs.com/mickole/articles/3659112.html
https://blog.csdn.net/gt1025814447/article/details/80442673


大家好,我是陌尘。

IT从业10年+, 北漂过也深漂过,目前暂定居于杭州,未来不知还会飘向何方。

搞了8年C++,也干过2年前端;用Python写过书,也玩过一点PHP,未来还会折腾更多东西,不死不休。

感谢大家的关注,期待与你一起成长。



【SunLogging】
扫码二维码,关注微信公众号,阅读更多精彩内容
posted @ 2024-08-12 15:12  陌尘(MoChen)  阅读(44)  评论(0编辑  收藏  举报